Ders 1: Hikâye anlatımı nedir ve nereden başlamalıyım? (M4-U2-L1)

Giriş

Size bir hikâye anlatacağım… Bunu herkes söyleyebilir – özellikle de yıllar, olaylar, deneyimler ve karşılaşmalarla dolu bir ömre sahip olanlar.

Çocukluktan beri hepimiz iyi hikâyeleri dinlemeyi severiz ve onları kendimiz de ilgi çekici biçimde anlatmaya çalışırız.

Bu dersin sonunda, hikâye anlatımının (storytelling) ne olduğunu, iyi bir hikâyeyi nelerin oluşturduğunu ve kendi hikâyenizi çevrimiçi paylaşmak için nereden başlayacağınızı anlayacaksınız.

Hikâye anlatımı hakkında

Hikâye anlatımı nedir?

Hikâye anlatımı, hikâyeler anlatma sanatıdır. Düşünceleri, duyguları ve deneyimleri anlatı yoluyla paylaşmanın bir yoludur.

İnsanlar çok eski zamanlardan beri bilgi ve değerleri masallar, efsaneler ve anılarla aktarmıştır.
İyi bir hikâye ilham verebilir, öğretebilir, destek olabilir ve insanları birleştirebilir.

Hayatınızda özel bir şey olmadığını düşünseniz bile – bu doğru değildir.

Sizin hikâyeniz benzersiz bir deneyimdir; başkalarının ilgisini çekebilir ve onlara iyi gelebilir.
Bu nedenle, kendi hikâyelerinizi oluşturmayı ve çevrimiçi paylaşmayı öğrenmek anlamlıdır.

İnsanlar neden hikâyeleri sever?

Çünkü bu derin bir insani özelliktir: Şeyleri, etraflarında bağlam ve anlatı kurarak düşünürüz.
Ayrıca iyi hikâyeler akılda daha kolay kalır – yalnızca akıl yürütmeden, istatistiklerden ya da olgulardan daha duygusal ve ikna edicidir.
Ve hepsinden önemlisi: İyi hikâyeler bizi duygulandırır, ilham verir ve bir şeyler öğretir!

İyi bir hikâyenin kalbinde ne var?

Her iyi hikâyenin bir yapısı vardır. Basit ve net bir yaklaşım 4P kuralıdır:

People – Hikâyenin baş karakteri kimdir?
Place – Nerede geçer?
Problem – Ne oldu?
Progress – Nasıl değişti? Sonuç ne oldu?

Alıştırma

Biçim: Geri bildirimli çoktan seçmeli
Yönerge: Bu üç kısa metni okuyun ve hangisinin gerçek bir hikâye olduğunu seçin.
İpucu: Karar vermek için 4P kuralını kullanın!

Metin 1

Yaz harika bir mevsimdir. Günler uzar, hava ısınır, çiçekler açar ve birçok kişi dışarıda vakit geçirmekten hoşlanır. Bu dönemde sık sık kutlamalar, festivaller ve arkadaş buluşmaları olur.

🟡 Neden hikâye değil: Baş karakter yok, belirli bir olay yok, gelişim yok.

Metin 2

Salı günü, şehir kütüphanesinde yeni bir kitap tanıtıldı. Birçok kişi katıldı. Yazarlar konuştu, müzik çaldı ve izleyiciler sorular sordu.

🟡 Neden hikâye değil: Baş karakter yok, kişisel deneyim yok ve olayların ilerleyişi yok.

Metin 3

İlk kez dede olduğumda biraz gergindim – bir yenidoğanın yanında nasıl davranacağımı bilmiyordum. Ama torunumu kucağıma alınca sakinleştim ve tuhaf bir sıcaklık hissettim. Şimdi onu her gün görmeyi iple çekiyorum.

🟢 Neden bu bir hikâye: Bir karakter var (ben), bir olay var (torunun doğumu), duygular var ve bir değişim var (korkudan sevince).

Kendi hikâyenizi yazmaya nasıl başlarsınız?

Birkaç basit soruyla başlayın:
– Ne paylaşmak istiyorum?
– Hikâyemi kime anlatıyorum?
– Hangi duyguyu uyandırmak istiyorum?

Notlarla ya da tek bir anıyla başlayın. Hemen “mükemmel” olmasına çalışmayın.
Bir arkadaşınıza anlatır gibi yazın. En önemlisi, dürüstlük ve paylaşma isteğidir.

Haydi pratik yapalım!

Aşağıdaki cümleyi 3–4 cümle ekleyerek devam ettirin:
“Bir keresinde, yaklaşık 18 yaşındayken …”

İpucu: Hikâyenize farklı bir başlangıç da seçebilirsiniz, örneğin:
“Bu olay hayatımı kökten değiştirdi …”

Gerekirse 4P kuralına dönün ve hikâyenizin başlangıcını güncelleyin ya da ekleyin!

Özet

Artık hikâye anlatımının ne olduğunu, 4P kuralının ne anlama geldiğini ve kendi hikâyenize nasıl başlayacağınızı biliyorsunuz.

Sıradaki derslerde farklı teknikleri ve hikâyelerinizi nerede yayımlayabileceğinizi keşfedeceğiz.

Ama şimdi, yazmaya başlamak için tam zamanı!